مرور انتقادی بر تلاشهای ایرانی برای توسعه جامعه شناسیهای دگرواره

نویسندگان

محمد امین قانعی راد

دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

چکیده

در سال های اخیر تلاش های رسمی برای تاسیس جامعه شناسی بومی  به دو طرح جامعه شناسی اسلامی و مهندسی فرهنگی انجامیده است. هدف این مقاله بررسی واکنش های شناختی دانشمندان اجتماعی ایرانی به این دو طرح رسمی بومی گرایی است. این سوال وجود دارد که آیا  این واکنش های شناختی ، اندیشه های جدیدی را برای بازسازی مفهوم بومی گرایی مطرح می سازند؟ آیا دانشگاهیان ایرانی توانسته اند در دو راهه علوم اجتماعی جهانی یا علوم اجتماعی محلی دست به انتخابی فراگیرتر بزنند؟  مقاله حاضر از حیث چارچوب مفهومی و امدار مفاهیم گفتمان های دگرواره سیدفرید العطاس، تئوری جنوبی راوین کونل و مفاهیم چهارگانه جامعه شناسی های حرفه ای، انتقادی، سیاستی و حوزه عمومی مایکل بوروی می باشد. در این نوشتار برای پاسخ دادن به سؤالات بالا آراء سخنرانان سه همایش انجمن جامعه شناسی ایران در سال های 1385، 1386 و1387  مورد توجه قرار گرفته و متناسب با اهداف مقاله آرای ده تن از آنان (آزاد ارمکی، اباذری،تاجیک،توسلی، جلایی پور، چلبی،خانیکی، شریعتی، عبداللهی و فکوهی) با کاربرد روش تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد تفسیر گرایی انتقادی مورد بررسی قرار می گیرند.   قسمت اصلی مقاله در سه بخش و با عناوین بازاندیشی در جامعه شناسی حرفه ای و انتقادی،گفتمان دگرواره بسیط و گفتمان دگرواره مضاعف به بررسی واکنش های شناختی اندیشمندان اجتماعی ایرانی در برابر طرح های رسمی بومی سازی می پردازد. بخش پایانی مقاله نیز با جمع بندی دیدگاه های گوناگون دانشمندان ایرانی آنها را در رابطه با چارچوب های مفهومی مورد ارزیابی قرار می دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هویت دینی در جامعه ایرانی: مرور نظام‌مند مطالعات انجام شده (1380-1392)

          هویت دینی یکی از مهم‏ترین ابعاد هویت بوده که نقش تعیین کننده‏ای در هویت یابی افراد ایفا می‏کند و تقویت این بعد از هویت می‏تواند موجبات قوام سایر ابعاد و چالش در این حوزه می‏تواند زمینه‏ساز بحران در سایر ابعاد هویت شود. این ادعا مخصوصاً در جوامعی که دین رکن اساسی آن جامعه را تشکیل می‏دهد موضوعیت بیشتری دارد. این مقاله بر آن است تا ضمن مرور نظام‏مند پژوهش‏های انجام شده در بیش از یک دهه گ...

متن کامل

مرور انتقادی بر کتاب سرمایه‌داری، خانواده، و زندگی شخصی

هدف از مقالة حاضر، ارزیابی انتقادیِ کتابِ سرمایه‌داری، خانواده، و زندگی شخصی است. مسئلة نویسنده این بوده است که سرمایه‌داری و فمینیسم چگونه دو حوزة عمومی و خصوصی را در خانواده از هم تفکیک کرده است. محقق با تطبیق متن ترجمه‌شده با متن اصلی و جست‌وجو در منابع مربوط به موضوع، به بخشی از انتقادات رسیده است. سپس با بررسی متن مترجم، به بخشی دیگر از انتقادات پرداخته است. اما به‌طور کلی از روش تفکر نقادان...

متن کامل

مرور انتقادی نظریه اسطوره‌شناختی رنه ژرار

رنه ژرار، با اتخاذ رویکردی انتقادی نسبت به دیدگاه‌های مردم‌شناختی فریزر و اشتروس و در ضمن تعلّق خاطر به مکتب روان‌کاوی فرویدی یا همان روان‌کاوی متأخر فرانسوی، مبحثی را در باب تاریخ و فرهنگ مطرح می‌کند که آمیزۀ بدیعی از نقد ادبی، اسطوره‌شناسی، روان‌کاوی و دین‌پژوهی است. او با طرح این موضوع که در هر اسطوره‌ای می‌توان ردّپای خشونتی واقعی را یافت که در گذر زمان تبدّل یافته و تغییر چهره داده است، در نه...

متن کامل

تدوین ابزار سنجش سواد ایدز برای جامعه ایرانی

مقدمه: طراحی مداخلات اثربخش برای پیشگیری و کنترل ایدز که ویژگی هایی متفاوت با سایر بیماری های واگیر دارد، مستلزم تناسب این برنامه ها با سطح سواد سلامت مخاطبان است. با توجه به نبود ابزار اختصاصی برای سنجش سواد ایدز، این پژوهش با هدف تدوین چنین  ابزاری انجام شد. مواد و روش ها: با انتخاب چارچوب TOFHLA از بین ابزارهای موجود سنجش سواد سلامت، ابتدا محتوای کلی با جستجوی هدفمند در متون فارسی مرتبط با م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جامعه شناسی ایران

جلد ۱۱، شماره ۱، صفحات ۱۲۲-۱۵۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023